Voor Arbo Pompen is Corona zowel een ramp als een zegen
Had hij net een grote investering gedaan om de productiviteit te kunnen verhogen, stortte de markt volledig in. Voor Arbo Pompen en Filters uit Smilde was het bepaald geen leuk begin van het jaar. Dankzij innovatief denken, kansen pakken, een beetje staatssteun en revolutionaire engineering staat het bedrijf er nu heel anders voor.
,,Het is een beetje: Jantje huilt, Jantje lacht als ik terugkijk op 2020’’, zegt Martijn van den Born. Hij is directeur-eigenaar van de fabriek gespecialiseerd in kunststofpompen. ,,Er heerste echt wel een soort crisisstemming. Al voordat hier de intelligente lockdown inging. Daarvóór ging het in Azië al slecht en dat merkten we zeker. Klanten zetten hun bestellingen on hold, of zegden helemaal af.’’
Nieuwe productiecel
Arbo Pompen en Filters is een grote speler in de wereld van grote aquaria zoals die in dierenparken. ,,Wereldwijd stopten projecten. Logisch, die parken zagen wel dat ze het met minder inkomsten moesten gaan doen en hadden geen investeringsgeld meer. Aandeelhouders investeren daar meestal op basis van bezoekersaantallen.’’
Zelf deed Arbo mee in een mega-aanbesteding voor het grootste zeeaquarium ter wereld, in Abu Dhabi. ,,Onder meer daarvoor, maar ook om andere klanten sneller te kunnen leveren, had ik in 2019 geïnvesteerd in een nieuwe, geautomatiseerde productiecel.’’ Toen ie net geleverd was, brak de coronapleuris uit. ,,De aanbesteding wonnen we niet, waar ik achteraf overigens niet zo rouwig om ben. Maar op dat moment kwamen er wel wat veel negatieve dingen samen ja.’’
Tot juni was het kwakkelen. Toch vielen er geen ontslagen onder de medewerkers van de fabriek in Smilde. Van den Born: ,,We zijn en familiebedrijf, dan heb je vooral oog voor de koers op de wat langere termijn. Ik wilde er staan als het weer los zou gaan en goede mensen zijn moeilijk te vinden. Ik heb juist wat tijdelijke contracten omgezet in onbepaalde.’’
Deep Sea Mining
Dat vertrouwen in de toekomst betaalde zich in juni al ten dele uit. Met dank aan al die mensen die online aan het werk zijn. ,,De halfgeleiderindustrie ging steeds harder draaien voor onderdelen in apparatuur. Voor de productie is een vloeistof met extreme zuren nodig als drager van edele metalen. En die vloeistof moet in beweging zijn. Daarvoor zijn onze pompen ideaal, omdat ze van kunststof zijn. Metalen pompen lossen zo ongeveer in een week op in zo’n bad.’’
Nieuwe opdrachten stroomden weer binnen bij Arbo. En tegelijkertijd betaalden eerdere productontwikkeling zich uit, innovatie van een bijzondere soort. ,,We doen mee in projecten met een grote internationale partij rond de ontwikkeling van deep sea mining. Op de bodem van de Stille Oceaan liggen bollen vol kostbare elementen voor het oprapen. Mangaanbollen heten die. Ze liggen alleen wel op vijf kilometer diepte. Het is ons gelukt grote pompen te ontwikkelen die ook werken op die diepte. Daarmee worden de bollen als het waren opgezogen.’’
Arbo Pompen focust op R&D
Van den Born verwacht veel van die techniek. ,,We hebben een voorsprong op onze concurrenten. Je ziet dat andere bedrijven die over die vorm van mijnbouw nadenken bij ons aanbellen.’’ De nieuwe bedrijvigheid is aan alle kanten goed voor Arbo. ,,Niet in de laatste plaats omdat het veel nieuwe energie geeft. Iedereen ziet dat we weer de goede kant op gaan. Heel belangrijk.’’
Daar kwam nog eens bij dat Arbo profiteert van de nieuwe stikstofwetgeving. Een heel groot concern in de rundveehouderij introduceert in alle stallen een systeem dat de lucht wast en vloeibare mest droogt. Daarvoor hebben we een heel nieuwe pomp ontwikkeld, de eerste serie is net geleverd.’’
Jantje huilt, Jantje lacht dus. ,,De pompen voor grote aquaria zullen nog wel even geen vlucht gaan nemen. Maar omdat we minder direct werk hadden, konden we ons focussen op R&D en meedoen met aanbestedingen die we anders misschien hadden laten lopen. En met de uitgebreide productiecapaciteit staan we klaar voor de grotere vraag die er heus weer een keer aankomt.’’